Nowa odsłona przepony

Przepona jest podstawowym mięśniem oddechowym w kształcie kopuły oddzielającym jamę brzuszną od klatki piersiowej. Czynność oddechowa przepony wspomaga również pracę układu krążenia i układu limfatycznego. Ponadto, przepona zapewnia stabilność odcinka lędźwiowego kręgosłupa. Podczas skurczu przepony narządy jamy brzusznej są przesuwane w kierunku miednicy prowadząc do wzrostu ciśnienia w jamie brzusznej i rozszerzenia się dolnej części klatki piersiowej. Zaburzenia w funkcjonowaniu przepony mogą powodować ograniczenia wentylacji, co objawia się m.in. dusznością, zaburzeniami oddychania podczas snu oraz ogólnym zmęczeniem. To jednak nie wszystko! Polscy naukowcy odkryli nową, nieznaną dotąd funkcję przepony. Na czym polega nowa rola przepony? Wyniki badania opublikowano w czasopiśmie „PLOS One”.

Naukowcy z Katedry i Kliniki Chirurgii Klatki Piersiowej Śląskiego Uniwersytetu Medycznego (ŚUM) w Katowicach odkryli, że przepona ma również wpływ na zachowanie równowagi ciała. Dotychczas sądzono, że równowaga ciała jest kontrolowana wyłącznie przez narząd wzroku, układ błędnikowy oraz zmysł czucia głębokiego. Polscy badacze udowodnili, że przepona jest czwartym elementem odpowiadającym za utrzymanie równowagi ciała.

„W naszej pracy odkryliśmy dodatkową rolę, jaką może pełnić przepona. To rola związana z utrzymaniem równowagi statycznej ciała przez człowieka” – powiedział dr n. med. Janusz Kocjan z Katedry i Kliniki Chirurgii Klatki Piersiowej ŚUM w Katowicach – „Wynika to z faktu, że przepona moduluje ciśnienie w jamie brzusznej”.

W jaki sposób naukowcy odkryli nową funkcję przepony?

Punktem wyjścia była rola przepony w zachowaniu stabilności odcinka lędźwiowego kręgosłupa, gdzie jest zlokalizowany umowny środek ciężkości ciała człowieka. Naukowcy założyli, że stabilizacja w środkowej części ciała wpływa na całkowitą równowagę ciała. Dodatkowo, naukowcy bazowali na wynikach wcześniejszych badań, w których wykazano, że zaburzenia w funkcjonowaniu przepony pojawiają się po operacjach przeprowadzonych w obrębie klatki piersiowej.

„Podczas ingerencji operacyjnej w obrębie klatki piersiowej następuje zmiana ciśnienia między klatką piersiową a jamą brzuszną, a z tym wiąże się upośledzenie czynności przepony. Dochodzi wtedy do ograniczenia ruchomości przepony oraz jej wyższego położenia niż to powinno mieć miejsce” – stwierdził dr n. med. Janusz Kocjan.

Polscy badacze przeprowadzili również własne badania w grupie osób po operacji wycięcia miąższu płucnego z powodu nowotworu płuc. Czynność przepony oraz jej wpływ na utrzymanie równowagi ciała oceniano przed i po operacji za pomocą badań na platformie stabilograficznej, która umożliwia pomiar poszczególnych parametrów równowagi ciała. Badania prowadzono również w grupie kontrolnej osób zdrowych. W badaniu uczestniczyło ponad 100 osób.

„Dzięki temu mogliśmy zobaczyć, jak zmienia się u nich równowaga, kiedy funkcja ich przepony zostaje upośledzona” – powiedział dr n. med. Janusz Kocjan.

W badaniach własnych wykazano, że pogorszenie czynności przepony u osób po chirurgicznym usunięciu nowotworu płuc prowadzi do zaburzenia równowagi ciała. Obserwowano lepsze parametry równowagi u osób, u których przeprowadzono wideotorakoskopię, małoinwazyjną chirurgię klatki piersiowej, w porównaniu do osób po klasycznej torakotomii. Dodatkowo, stwierdzono, że większa grubość oraz ruchomość przepony podczas oddechu przekłada się na lepszą równowagę ciała.

Kolejnym etapem badań będzie sprawdzenie czy ćwiczenia oddechowe przepony będą pomocne w rehabilitacji osób z zaburzeniami równowagi. Szacuje się, że zaburzenia równowagi dotyczą 20-30% osób dorosłych, w tym przede wszystkim kobiet oraz osób w podeszłym wieku. Zaburzenia równowagi występują u kilkunastu procent dzieci. Badania naukowców z Katedry i Kliniki Chirurgii Klatki Piersiowej ŚUM w Katowicach mają istotne znaczenie kliniczne, gdyż zaburzenia równowagi mogą stanowić bezpośrednie zagrożenie dla zdrowia i życia.

Źródła:

• http://naukawpolsce.pap.pl/aktualnosci/news%2C32637%2Cpolacy-opisali-nieznana-role-przepony-pomaga-nam-utrzymac-rownowage-ciala