Z corocznych raportów „Polska na talerzu”, przygotowanych na podstawie badania opinii publicznej przez IQS na zlecenie firmy MAKRO Cash&Carry Polska, wynika, że liczba Polaków spożywających posiłki poza domem rośnie. Wzrasta również częstotliwość jadania na mieście. W 2017 r. ok. 45% Polaków deklarowało jadanie na mieście przynajmniej raz w tygodniu. Wygoda, oszczędność czasu oraz chęć spotykania się ze znajomymi. To trzy główne powody, dla których odwiedzamy lokale gastronomiczne, w tym przede wszystkim pizzerie (76%) oraz sieciowe fast foody (65%). W wyborze lokalu kierujemy się przede wszystkim jakością dań (62%), ceną (52%) oraz lokalizacją (29%). Czy zwracamy jednak uwagę na to czy spożywane przez nas posiłki są zdrowe? Wyniki nowego badania amerykańskich naukowców mogą Was zaskoczyć. Naukowcy wskazują, że spożywanie posiłków poza domem wpływa na zwiększenie poziomu szkodliwych dla zdrowia substancji chemicznych w organizmie. Jakich? Wyniki badania opublikowano w czasopiśmie Environment International.
Czy słyszeliście kiedykolwiek o ftalanach? Ftalany to sole oraz estry kwasu ftalowego, które są powszechnie stosowane w przedmiotach codziennego użytku, w tym m.in. w lakierach, farbach, perfumach, odświeżaczach powietrza, urządzeniach medycznych, foliach do pakowania oraz zabawkach. Ftalany są łatwo wchłanialne przez ludzki organizm. Ekspozycja na ftalany może prowadzić do szeregu problemów zdrowotnych, w tym m.in. alergii, zaburzeń gospodarki hormonalnej, zaburzeń płodności, uszkodzeń wątroby i nerek oraz nowotworów.
Naukowcy z Uniwersytetu Jerzego Waszyngtona (Waszyngton, Stany Zjednoczone) porównali skumulowany poziom narażenia na ftalany w grupie osób deklarujących częste spożywanie posiłków na mieście oraz w domu. W tym celu wykorzystano dane zbierane w latach 2005-2014 w ramach badania NHANES dotyczącego stanu zdrowia i żywienia mieszkańców Stanów Zjednoczonych (ang. National Health and Nutrition Examination Survey). Od 10 253 uczestników badania w wieku co najmniej 6 lat zebrano dane na temat rodzaju oraz miejsca spożywania posiłków w ciągu ostatnich 24 godzin. Dane zestawiono następnie z wynikami badań moczu. Próbki moczu badano w kierunku obecności produktów rozpadu ftalanów. Wyniki badania wskazują, że poziom ftalanów był niemal o 35% wyższy w grupie osób, które wskazywały na częstsze spożywanie posiłków na mieście.
„Wyniki badania sugerują, że posiłki przygotowywane w domu zawierają niższy poziom ftalanów, które mogą wpływać na wystąpienie zaburzeń płodności, powikłań w ciąży oraz innych problemów zdrowotnych” – mówi Ami Zota, jedna z autorek badania – „Wyniki wskazują, że jadanie na mieście może być istotnym, dotychczas niedostrzegalnym źródłem narażenia na ftalany."
Ponadto, badacze wskazują, że powiązanie pomiędzy narażeniem na ftalany oraz spożywaniem posiłków poza domem było istotne we wszystkich analizowanych grupach wieku, przy czym najwyższą istotność obserwowano w grupie nastolatków. W grupie młodzieży, która deklarowała częste spożywanie na mieście, poziom ftalanów był o 55% wyższy niż w grupie osób jadających przede wszystkim w domu. W niektórych posiłkach obserwowano szczególnie wysoki poziom ftalanów, w tym m.in. w posiłkach typu fast food (np. cheeseburgerach). Wyniki badania potwierdzają wyniki wcześniejszych badań, w których wykazano wysoki poziom ftalanów przede wszystkim w daniach typu fast food.
Podsumowując, ftalany są wykorzystywane do produkcji przedmiotów codziennego użytku. Są również obecne w produktach stosowanych w gastronomii, w tym m.in. w jednorazowych opakowaniach na wynos oraz rękawiczkach używanych w trakcie pracy z żywnością. Wyniki badania sugerują, że przygotowywanie posiłków w domu stanowi lepszą alternatywę dla posiłków spożywanych na mieście. W ten sposób nie tylko kontrolujemy ilość spożywanych kalorii, tym samym ograniczamy ryzyko wystąpienia nadwagi i otyłości, ale i również redukujemy narażenie na toksyczne ftalany i ryzyko wystąpienia poważnych problemów zdrowotnych. Zastanówmy się nad tym przy okazji kolejnego wyjścia z rodziną lub znajomymi na wspólny posiłek. Być może warto przygotować wspólny posiłek w domu?
Źródła:
- Varshavsky J. et al. Dietary sources of cumulative phthalates exposure among the U.S. general population in NHANES 2005-2014. Environment International, 2018.
- https://www.sciencedaily.com/releases/2018/03/180329095722.htm
- http://www.mediamakro.pl/2425/pl/presskit/17899